KHÔNG ĐỌC SÁCH TRẺ SẼ KÉM THÔNG MINH?

Khoa học lý giải câu nói "Không đọc sách sẽ kém thông minh"

Từ xưa đến nay người ta luôn bảo rằng “Đọc sách mới thông minh”. Điều đó có thực sự đúng không? Ảnh hưởng của việc đọc sách lên não bộ của trẻ là gì? Bài nghiên cứu hơn 40 nghìn trẻ em tiểu học thực hiện bởi Đại học Tohoku đã chỉ ra những điều sau.

Kiểm chứng câu nói: “Trẻ đọc sách thường thông minh”
Hiện nay trẻ em thường cầm trong tay chiếc điện thoại thông minh nhiều hơn là cầm sách và cứ thời gian rảnh rỗi lại lướt mạng xã hội hoặc chơi game.

Người lớn chúng ta thường có một ấn tượng rằng những đứa trẻ đọc sách thì thường thông minh và thực tế là cha mẹ và giáo viên đã hết sức động viên con trẻ đọc sách ngay từ nhỏ nhưng có đúng là đọc sách sẽ thông minh không? Đấy là một câu hỏi cần bàn đến.

Chúng tôi thuộc đại học Tohoku đã thực hiện cuộc khảo sát về thói quen sinh hoạt, mức độ mong muốn học tập, thói quen học tập,giao tiếp với gia đình của trẻ em. Khảo sát lấy đối tượng là trẻ em tiểu học và cấp hai. Từ năm 2010 đều thu thập được 70000 dữ liệu hàng năm.

Trong đó, nghiên cứu các em lớp 5 tới lớp 9 vào năm 2017 về số thời gian đọc sách hàng ngày với kết quả trung bình 4 môn học (ngữ văn, toán, lý, môn xã hội) cho thấy rằng những trẻ hoàn toàn không đọc sách có điểm số thấp nhất. Những trẻ dành ra 1-2h đọc sách mỗi ngày thì kết quả lại cao hơn. Tóm lại là cứ dành nhiều thời gian đọc sách thì kết quả học tập của trẻ lại càng cao hơn còn những đứa trẻ không hề đọc sách hoặc đọc sách dưới 10 phút thì có kết qủa học tập kém hơn. Có thể cho rằng, để cải thiện điểm số, trẻ cần dành ra ít nhất 10 phút đọc sách mỗi ngày.
Đọc sách nhiều giờ đồng hồ nhưng kết quả học tập lại đi xuống? Tại sao thế?
Một kết quả thú vị khác rút ra từ điều tra này là những đứa trẻ dành hơn 2 tiếng đọc sách một ngày có kết quả kém hơn những đứa trẻ chỉ đọc sách 1-2h mỗi ngày. Ngay từ đầu chúng tôi nghĩ rằng “càng dành nhiều thời gian đọc sách thì kết quả học tập càng cao” nhưng kết quả ngoài dự đoán này làm đảo ngược lại tất cả. Tại sao những đứa trẻ đọc trên 2 tiếng lại có kết quả kém? Chúng tôi cho rằng đó là do trẻ đã dành hết thời gia vào việc đọc sách nên không còn thời gian làm những việc khác nữa.

Chúng ta biết rằng đọc sách có ảnh hướng tích cực lên khả năng học tập của trẻ nhưng đồng thời việc dành quá nhiều thời gian ra đọc sách cũng làm ảnh hưởng tới những phương diện khác của cuộc sống chẳng hạn như ngủ nghỉ, về lâu dài có thể tạo ra những ảnh hưởng xấu.

Và để kiểm chứng cho điều trên, lần này chúng tôi thử điều tra những đứa trẻ dành ra 30p-2h học, 6-8h ngủ để xem thời gian đọc sách và kết quả học tập có mối quan hệ như thế nào. Kết quả là những đứa trẻ này dù đọc sách trong thời gian dài nhưng điểm số vẫn rất tốt.

Từ kết quả trên, chúng tôi nhận thấy rằng không phải là do đọc sách trong thời gian lâu mà kết quả học tập sa sút, mà là do dành quá nhiều thời gian vào đọc sách mà không đảm bảo được thời gian ngủ nghỉ nên kết quả mới sa sút.
Lý do nên đọc sách từ khi học tiểu học:
Học sinh tiểu học và trung học cùng dành ra 1-2h mỗi ngày để đọc sách thì kết quả học tập tốt nhưng nếu dành quá 2h mỗi ngày để đọc sách thì học sinh trung học bị ảnh hưởng nhiều hơn là học sinh tiểu học với 2 lý do sau đây:

(1) Độ tuổi càng nhỏ thì ảnh hưởng tích cực của việc đọc sách càng lớn: Do độ tuổi 8-10 tuổi là thời kì đỉnh cao trong việc tiếp thu ngôn ngữ của con người và việc đọc sách giúp phát triển khả năng ngôn ngữ ấy. Ở điểm này, học sinh tiểu học có lợi hơn học sinh trung học.

(2) Càng học lên cao càng bận: Học sinh trung học có nhiều môn học hơn, cần dành nhiều thời gian hơn cho các câu lạc bộ ngoại khóa nên thường ít thời gian rảnh rỗi hơn so với trẻ tiểu học.
Học chăm chỉ nhưng không đọc sách thì điểm trung bình vẫn thấp
Có rất nhiều câu hỏi xoay quanh việc “Những đứa trẻ chăm đọc sách là do chúng cũng học nhiều nữa nên mới được điểm cao.”
Học sinh trung học có 3 nhóm như sau. Nhóm học dưới 30p, nhóm học từ 30p-2h và nhóm học trên 2h. Những đứa trẻ học trên 2h và hoàn toàn không đọc sách có điểm trung bình là 50,4/100. Tức có học chăm đến đâu nhưng không đọc sách thì điểm trung bình cũng không thể cao lên được. Ngược lại, những đứa trẻ học trên 2h và đọc sách từ 10-30p lại có điểm trung bình là 53,6/100. Tức chỉ cần dành ra tối đa 30p đọc sách mỗi ngày là có thể tăng điểm số lên 3 điểm nữa. 30p đọc sách thì có thể là vào giờ nghỉ trưa ở trường, buổi tối đợi mẹ nấu xong cơm, nghỉ ngơi sau khi ăn cơm chẳng hạn,...
Những đứa trẻ học từ 30p-2h và đọc sách từ 10-30p có điểm trung bình là 51.3 điểm, cũng chỉ hơn những đứa trẻ học trên 2h và chẳng đọc sách một chút nào có chút. Tức những đứa trẻ mỗi ngày học trên 2h hoặc ít hơn 2h thì có kết quả không cao.